بیماری سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی(VHS) در آبزیان و روش‌های مقابله با آن

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمان، دکتر نجمه حاج علیزاده مسئول اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های آبزیان اداره کل دامپزشکی استان کرمان اعلام کرده است بیماری سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی، اکثر گونه‌های خانواده آزادماهیان آب شیرین و دریا را درگیر می‌کند؛ اما بیشتر در قزل آلای رنگین کمان موجب بیماری و تلفات می‌شود.

این بیماری ویروسی حاد که تلفات و مرگ و میر گسترده‌ای را در قزل‌آلای پرورشی ایجاد می‌کند، به عنوان اولین بیماری اخطارکردنی ماهیان قزل آلا قلمداد می‌شود.

عامل این بیماری رابدوویروس است؛ در مقابل حرارت، اسید و اتر ناپایدار است و در آب شیرین در دماهای پایین و حاوی مواد آلی تا یک ماه زنده می‌ماند.

میزان واگیری و تلفات بیماری بسته به گونه ماهی، شرایط پرورش، دمای آب و سویه ویروس بیماری، ممکن است به صورت حاد و یا مزمن اتفاق بیفتد.

مسئول اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های آبزیان اداره کل دامپزشکی استان کرمان افزوده است طغیان‌های بیماری می‌تواند در تمام طول سال اتفاق بیفتد اما تغییرات دما در بهار و پائیز همراه با تغییرات سیستم ایمنی ماهیان و سایر عوامل مستعد کننده نظیر تغذیه نامناسب و عفونت‌های انگلی ممکن است شرایط مناسب را برای رخداد بیماری فراهم کنند.

شروع بیماری با مرگ و میر بسیار بالا که می‌تواند به 100 درصد در بچه ماهیان برسد، همراه است و در ماهیان درگیر با بیماری، علائم رفتاری و شنای غیرطبیعی، ملانوز، اگزوفتالمی، آبشش‌های کم‌ رنگ، آسیت و تورم شکمی و خونریزی‌های پتشی خارجی و داخلی مشاهده می‌شود.

وی با اشاره به این که این بیماری جزو بیماری‌های قابل انتقال به انسان نیست، گفته است بهترین روش تشخیص، جداسازی ویروس بر اساس کشت است که به دنبال آن با روش‌های ایمونولوژی و مولکولی تأیید می‌شود.

ویروس عامل بیماری به شرایط محیطی بسیار حساس است و میزان بقای ویروس در آب، بستگی به شرایط  فیزیکوشیمیایی محیط آبی و دمای آب دارد.

ماهیان در تمام سنین می‌توانند ویروس را دفع کنند و انتقال به آسانی در دمای بین یک تا 15 درجه اتفاق می‌افتد اما می‌تواند در دمای بالای 20 درجه نیز صورت گیرد.

دوره کمون  بیماری به دما و دوز ویروس بستگی دارد و در دوز بالای ویروس، دوره کمون  بین 5 تا 12 روز  است.

در حال حاضر روش‌های پیشگیری از بیماری مبتنی بر جلوگیری از در معرض ویروس قرارگرفتن از طریق اجرای سیاست‌های سختگیرانه پیشگیری شامل ضدعفونی تخم‌های لقاح یافته، استفاده از آب عاری از ویروس برای انکوباسیون تخم، و پرورش و اجرای اقدامات امنیت زیستی است.