اين بيماري به نام (Viralnervous necrosisi) نيزشناخته مي شود و يك بيماري مهم لاروها، ماهيان جوان وگاهي سنين بالاتر ماهيان دريايي، در سراسر جهان شناخته شده است.
اين بيماري باعث اختلالات عصبي مي شود و علائم عمده آن بصورت شناي غيرمتعارف (مارپيچي، چرخشي و يا ايستادن واژگون درحالت استراحت) مي باشد. در مقاطع هيستوپاتولوژيك واكوئله شدن بافت سيستم عصبي مركزي وهمچنين لايه هاي شبكيه چشم مشاهده مي شود .
اختصاصات عامل بيماري :
v بقاي ويروس، خارج ازبدن ميزبان، ناشناخته است .
v در دماي 56 درجه سانتيگراد به مدت 30 دقيقه غيرفعال مي شود. به اتر و كلروفرم حساس است وتوسط فرمالين 0/1% غير فعال مي شود. درون بافت در دماي 80- درجه سانتيگراد زنده ي ماند .
v چرخه زندگي ويروس كماكان ناشناخته است .
v ازمشخصه هاي بيماري ،حضور سلول هاي بزرگ شده غير نرمال در مقاطع ميكروسكوپي بافت هاي طحال، قلب، كليه، روده و آبشش كه به محلول گيمسا رنگ آميزي شده اند مي باشد.
اختصاصات ميزبان
§ در بيش از 30 گونه ازماهيان پرورشي دريايي موجب بيماري شده است.
§ سنين حساس ميزبان از جواني (Juvenile) تا بالغين (Adult) است كه هرچه سن كمتر باشد حساستر مي باشد .
§ اندام هاي هدف و بافت هاي آلوده، طحال، كليه، قلب ، روده و آبشش مي باشند .
§ باقي ماندن عامل آلودگي به عامل بيماريزا توسط حاملين آلوده كه زنده مانده اند، كماكان ناشناخته است.
§ ناقلين عامل بيماريزا كماكان ناشناخته مي باشند .
الگوي بيماري :
v اصلي ترين راه انتقال ويروس RSIV بهصورت افقي و از طريق آب مي باشد .انتقال عمودي آن تاكنون مشاهده نشده است.
v ميزان شيوع بيماري كماكان ناشناخته است .
v وقوع بيماري در ژاپن وكشوهاي شرقي و جنوب شرقي آسيا از جمله كره جنوبي، چين، چين تايپه، هنگ كنگ، تايلند، سنگاپور، مالزي و فيليپين گزارش شده است .
v ميزان ابتلا و مرگ و مير به نوع گونه ماهي، سن، درجه حرارت آب و ديگر شرايط پرورشي بستگي داردو از صفر تا 100 درصد متغير است و موجب خسارات شديد اقتصادي مي شود .
اختصاصات عامل بيماري :
v عامل بيماري Beta nodavirus از خانواده Noda viridae مي باشد.
v ويروس RNA دارداراي تقارن بيست وجهي و ضخامت 25-30 نانومتر است.
v در سلول هاي مغز ايجاد گنجيدگي هاي داخل سيتوپلاسمي ميكنند.
v ويروس داراي مقاومت زيادي در برابر شرايط محيطي مي باشد .
اختصاصات ميزبان :
v درحداقل 20 گونه ماهي گزارش شده است.
v حساسيت نسبت به بيماري وابسته به سن است و در سنين پايين تر، مرگ ومير شديدتر ديده مي شود .
v اندام هاي هدف، مغز، طناب نخاعي و چشم مي باشند .
v ماهيان مبتلا مي توانند به عنوان ناقل عمل كنند .
الگوي بيماري :
v بيماري بصورت افقي از طريق آب، ماهيان مبتلا ووسايل آلوده و به صورت عمودي از طريق تخم منتقل مي شود.
v بيماري در بيشتر نقاط دنيا به جز آفريقا گزارش شده است .
v ميزان ابتلا ومرگ و مير در سنين مختلف متفاوت است و تلفات شديد معمولاً در سنين پايين تر ديده مي شود .
v هر چه علائم بيماري زودترنمايان شود، ميزان مرگ و مير و تلفات بالاتر است .
روش هاي تشخيص:
علائم باليني : شناي غيرمتعارف (مارپيچي، چرخشي، ايستادن واژگون)
روش هاي تشخيص كلينيكي : مشاهده واكوئله شدن سلول هاي مغز، طناب نخاعي و شبكيه چشم در زير ميكروسكوپ
روش هاي تشخيص و جداسازي عامل بيماريزا :
v Indirect Fluorescent Antibody Test (IFAT)
v Immunohistochemistry (IHC)
v Reverse transcription polymerase Chain Reaction (RT_PCR)
كنترل و پيشگيري
v درمان موثري ندارد .
v استفاده از واكسيناسيون هنوزدر مراحل تجربي است .
v اعمال مديريت صحيح بهداشتي و جلوگيري از انتقال بيماري از طريق آب وسايل و خوراك آلوده
v جلوگيري از انتقال عمودي بيماري از طريق حذف مولدين آلوده و ضد عفوني كردن تخمها .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان