تلفن: 021-88953400-3
ایمیل: info@ivo.ir
کد پستی: 1431684965
پدافند غیر عامل بعنوان یک مسئله جهانی :
در سال 1977 میلادی تمهیدات قانونی بین المللی در قالب پروتکل(I) ژنو چارچوب حقوقی لازم به منظور نحوه رفتار با غیرنظامیان در زمان جنگ و نیز وظایف دول جهان در زمینه ارائه و اجرای طرح ها و برنامه های دفاع غیرنظا می رافراهم نمود. این پروتکل دلالت بر لزوم انجام اقدامات معینی به منظور دفاع از غیرنظامیان و تضمین محافظت از آنان در زمان جنگ است. کشورهای مختلف جهان به منظور تامین محافظت از شهروندان خود در برابر انواع بلایای طبیعی و انسان ساز، روشهای مختلفی را به تناسب دیدگاه غالب در زمینه مقابله غیرعامل با بحران، نوع بحران و امکانات در دسترس بکار می گیرند. اهم این روش ها عبارتند از :
پیشگیری و هشدار مشتمل بر هشدار و اعلام خطر ، ایجاد پناهگاه ها
مواجهه مشتمل بر تخلیه یا استقرار در پناهگاهها
امداد و نجات
بازتوانی
اهمیت سیاسی و استراتژیکی پدافند غیر عامل :         
پدافند غیر عامل یک عملیات انسانی و یک عملیاتی که بر اساس قوانین و مقررات بین المللی است . این خصیصه دفاع غیر عامل باعث گردیده است که همه ملل به آن به عنوان یک راه کار بسیار مهم در استراتژی دفاعی و سیاسی یک کشور مد نظر قرار دارد.
دفاع غیر عامل مقدمه ای برای دفاع عامل بوده و میتوان آن را بعنوان مبدایی برای عملیات تهاجمی بر علیه دشمن محسوب گردد و بدینوسیله بتوان جلو تهاجمات دشمن را گرفته و دفاع مقدمه ای برای تهاجم بر علیه متجاوزین خواهد بود.
هدف از اجرای پدافند غیر عامل :
کاهش آسیب پذیری ها ، تلفات و خسارات.
کاهش اثر تهدید به هدف قرار دادن.
اعلام هشدار به ارگانهای جامعه در جهت حفاظت از دارایی های حیاتی
تسهیل بهبود و بازسازی خسارات
کاهش توانایی های دشمن در تهاجم
بالا رفتن اعتماد بنفس و ایجاد انگیزه های دفاعی در جامعه
تحمیل هزینه های عملیاتی بیشتر به دشمن
پدافند غیر عامل در سایر کشور های جهان :
پدافند غیر عامل در سویس:
سویس پیشرفته ترین کشور دنیا در امر فن آوری پدافند غیر عامل می باشد . بر عکس کشورهای قدرتمند دنیا که بیشتر بودجه های خود را صرف تاسیسات آفندی نموده اند سویس مقادیر یاد شده را صرف توسعه پدافند غیر عامل نموده است.برای نمونه
کلیه منازل و آپارتمانها و مناطق مسکونی باید دارای پناه گاه های لازم جهت استفاده ساکنین باشد.
دولت برای ساخت این تاسیسات در اماکن مسکونی هزینه های کارفرما را تامین می نماید.(در 1980-80 در صد مردم دارای پناهگاه بودند)
انتشار کتاب و نشریه های آموزشی و در اختیار مردم قرار داده که سطح آگاهی های مردم را بالا ببرد .
اجرای آموزش های اجباری برای کلیه مردم در ارتش آن کشور
تعیین استاندارد های ساخت تاسیسات پدافند غیر عامل در کلیه شهر ها
در سوئیس مهم ترین ابعاد دفاع از غیر نظامیان در برابر تهاجم های نظامی را می توان به ترتیب زیر بر شمرد :
تامین فضاهای پناهگاهی در برابر حملات هسته ای - برای هر یک از شهروندان سوئیسی و هم برای کارکنان
صنایع کلیدی (قبل از بحران).
تامین فضاهای بیمارستانی زیرزمینی مقاوم در برابر حملات هسته ای (قبل از بحران).
هشدار و اعلام خطر مرحله ای ، متناسب با اوج گیری تنش های بین المللی (حین بحران).
استقرار دائم در پناهگاه (حین و پس از بحران)
پدافند غیر عامل در آمریکا
گرچه تاکید اصلی در این زمینه بر افزایش فوق العاده توان تهاجمی و بازدارندگی است، ولی دیگر اقدامات و تمهیدات پدافندی نظیر مقابله با شرایط حین و پس از وقوع حمله – عمدتا حملات هسته ای – نیز دیده شده اند. این تمهیدات کلیه مراحل عمل در پدافند غیرعامل مشتمل بر آمادگی (اعلام خطر)، مواجهه (تخلیه عمودی یا افقی محل)، مقابله (نجات و کاهش دامنه آسیب ها) و بازتوانی پس از وقوع حمله را در بر می گیرد
پدافند غیرعامل در ایالات متحده آمریکا در اواخر دهه 1950 م و اوایل دهه 1960 م و پس از بروز بحران بزرگ در روابط دو ابرقدرت شرق و غرب به عنوان یک موضوع عمومی اهمیت یافت.
با تاکید بر دلایل سه‌گانه زیر مجددا در کانون توجه دولتمردان ایالات متحده قرار گرفت.
الف- پدافند غیرعامل جزء مهمی از راهبرد بازدارندگی است. 
ب- پدافند غیرعامل ابزار مفیدی برای مدیریت بحران است. 
ج- پدافند غیرعامل نقطه کانونی بقای کشور محسوب می شود.
توجه بیش از حد به تمرکز زدایی در این کشور باعث گردیده یکی از استراتژی های اساسی آمریکا در پدافند غیر عامل می باشد.و در این رابطه با ایجاد و طراحی متدولوژی های امنیتی لازم توانایی نیروهای امنیتی را در بالا بردن سطح کیفی آموزش ها و عملیات بالا  برده و برآن نظارت نمایند.توجه به پدافند غیر عامل در آمریکا به سه پروسه بلند مدت تقسیم می شود.
بعد از جنگ دوم جهانی تا جنگ گره
از جنگ کره تا بحران هسته ای کوبا و برنامه فضایی روسیه در دهه 1960
از دهه 1970 تا پایان جنگ سرد
دهه 1990 تا سال 2005
پدافند غیر عامل در روسیه:
اصلی‌ترین استدلال اتحاد جماهیر شوروی سابق در رابطه با برنامه‌های پدافند غیرعامل "حفظ و بقای کشور " بوده است. ولی با این وجود تحلیل‌گران غربی استدلال‌های"بازدارندگی و مدیریت بحران " را نیز از دیگر استدلال‌های نیرومند در رابطه با این گونه برنامه‌ها دانسته‌اند که به نوبه خود رقابت‌امیز و تهدید کننده بوده‌اند. استفاده وسیع از مترو و تونل های زیر زمینی باعث گردیده که در زیرشهر های روسیه مانند یک لانه مورچه تونل های متعدد و با قابلیت پناهگاهی ساخته شود
پدافند غیر عامل در چین:
در کشور بزرگ و قدرتمند چین اصول و مبانی دفاع غیرعامل به خوبی رعایت می‌گردد.
در سال‌های اخیر دارای چندین طبقه پایین‌تر از همکف نیز می‌باشند که در حال حاضر کاربری آنها بیشتر به عنوان پارکینگ است. در میدان مرکزی شهر شانگهای یک پناهگاه بسیار بزرگ ساخته شده است که ابعاد آن بیش از 500متر در 500 متر می‌باشد. این پناهگاه در چند طبقه و در زیر میدان مرکزی شهر شانگهای ساخته شد و کاربری آن در حال حاضر به صورت یک فروشگاه بسیار بزرگ است.
پدافند غیر عامل در کره شمالی
یکی از کشورهایی که از تدابیر پدافند غیر عامل خیلی زیاد استفاده کرده، کره شمالی است. این کشور با احداث تونل‌های زیرزمینی به عمق 80 تا 100 متر زیر ارتفاعات آذرین و آتش فشانی تاسیسات خود را مخفی کرده است.از تونل‌هایی که به عنوان آشیانه هواپیما استفاده می کند به طوری ‌که در مدت زمان کوتاهی جهت اجرای عملیات آماده هستند. طراحی و ساخت درب‌های ضد انفجار برای جلوگیری از نفوذ سلاح‌ها و مواد شیمیایی از جنس کامپوزیت از دیگر اقدامات کره شمالی است.
اهمیت پدافندغیرعامل بعنوان یک نیازدرایران
ایران یکی از کشورهای مهم و استراتژیکی ترین کشورهای دنیا می باشد. خلیج فارس و تنگه هرمز یکی از پنج نقطه استراتژیکی دنیا بوده که   نفت دنیا از این تنگه به کشورهای مختلف دنیا صادر میگردد.جاده ابریشم یکی از مهمترین راه های اقتصادی دنیای قدیم از کشور ما می گذشته ایران دارای محصولات ، معادن و منابع طبیعی متنوع و مهم می باشد که میتواند در توسعه اقتصادی این کشور نقش اساسی ایفا نماید.ایران با نتایج آخرین سر شماری کشوری دارای یکی از جوانترین جمعیت های جوان دنیا را داشته که با این پتانسیل میتواند در بازده اقتصادی بنگاه های تولیدی نقش مهمی را ایفا نماید.از مهمترین معادن ومحصولات استراتژیک میتوان به نفت ، گاز ، مس ، اورانیوم ، سولفات و آهن نام برد
اهمیت پدافندغیرعاملب عنوان یک نیاز  ایران در منطقه خاور میانه:
منطقه خاور میانه یکی از پر خطر ترین مناطق دنیا بوده و برابر آمارها بیشترین جنگ ها در این منطقه بوقوع پیوسته است.در پنجاه سال گذشته و بعد از جنگ دوم جهانی عمده ترین مناقشات  منطقه ای را میتوان بشرح زیر نام برد
جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1948
جنگ دوم اعراب و اسرائیل در سال 1973
جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران 1983
جنگ آمریکا و متحدین او بر علیه عراق 1990
حمله آمریکا به افغانستان 2003
حمله آمریکا به عراق (جنگ نفت) 2005
حمله رژیم اشغال گر قدس به لبنان 1983
حمله رژیم اشغال گر قدس به لبنان جنگ 33 روزه
لینک کوتاه