سازمان دامپزشکی کشور

بیماری سل یا توبرکلوزیس نوعی عفونت جدی است که معمولاً تنها ریه‌ها را درگیر می‌کند و به همین دلیل اغلب سل ریوی نامیده می‌شود؛ با این حال، گاهی باکتری‌ها با ورود به خون در سراسر بدن پخش می‌شوند و در یک یا چند ارگان رشد می‌کنند. به این حالت از توبرکلوزیس، "سل ارزنی" یا "سل میلیاری" گفته می‌شود.

سل گاوی بیماری مزمن و واگیردار است که بر اثر باکتری "مایکوباکتریوم بوویس" ایجاد می‌شود و جزو بیماری‌های مهم است که می‌تواند از راه خلط، مدفوع، شیر، ادرار، ترشحات رحمی و واژن به محیط دفع شود و علاوه بر آلوده کردن گاوهای سالم، سبب بیماری سل در انسان‌ها نیز بشود.

برای کنترل این بیماری، ابتدا در تمامی گاوها تست توبرکولین صورت می‌گیرد و دامدار از مبتلا بودن آن‌ها به بیماری مطلع می‌شود.

این تست بر روی گاوهای شیری بالای 3 ماه انجام می‌شود؛ در صورت مثبت بودن پاسخ تست، دام‌ها کشتار می شوند. گاوهای مشکوک به بیماری باید بعد از گذشت دو ماه از تست اولیه دوباره تست شوند و در صورت مبتلا بودن به کشتارگاه ارسال شوند. بعد از کشتار، از عقده لنفاوی دام نمونه برداری و به آزمایشگاه ارسال می‌شود.

توصیه‌های بهداشتی لازم به د امداران

دامداران لازم است در صورت تشخیص سل گاوی چه در زمان تست توبرکولین چه در زمان تشخیص این بیماری تحت عنوان سل غیر توبرکولینه، موارد زیر را رعایت کنند:

- ضدعفونی بهاربندها، جایگاه‌ها و لوازم با مواد ضدعفونی مناسب،

- نظارت بر جمع اوری کود و فضولات و سوزاندن آن‌ها در فواصل زمانی کوتاه،

- احداث یا بهسازی حوضچه ضدعفونی در جلوی تمام درهای ورودی،

- انجام آزمایش سل در ارتباط با کلیه کارگران و افراد مرتبط با دام‌ها از طریق مرکز بهداشت منطقه و گرفتن گواهی معتبر.

تنظیم و ویرایش: پرتال آموزش و ترویج سازمان دامپزشکی کشور

منبع: پرتال اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی به نقل از دکتر برات الله زیدآبادی، مسئول شبکه دامپزشکی شهرستان سبزوار در پی تشخیص یک مورد سل ارزنی گاو در کشتارگاه سنتی دام شهرستان