سازمان دامپزشکی کشور

طاعون نشخوارکنندگان کوچک یکی از بیماری‌های ویروسی مهلک است که معمولاً گوسفندان و بزها را مبتلا می‌کند. این بیماری را با نشانه‌هایی مانند افسردگی، تب، ترشحات بینی و چشم، زخم در دهان، تنفس نامنظم، سرفه، اسهال و بوی بد دهان می‌شناسند. بیماری می‌تواند به سرعت در گله شیوع پیدا کند و خسارات مالی و اقتصادی فراوانی به دامدار وارد کند.

ویروس این بیماری می‌تواند تا 90% گله را بیمار کند و ممکن است تا 70% دام‌های آلوده، تلف شوند.

علائم بالینی طاعون نشخوارکنندگان کوچک

طاعون گوسفندان که به آن طاعون بزی هم گفته می‌شود دوره کمون ۴ تا ۵ روزه‌ دارد و پس از آن علائم بیماری در دام مبتلا بروز پیدا می‌کند. اولین علائمی که بروز پیدا می‌کند خواب‌ آلودگی و افسردگی به همراه تب است. تب در این بیماری معمولاً به ۴۰ تا ۴۱ درجه می‌رسد. پس از آن علائم دیگر بیماری مانند ریزش ترشحات آبکی از چشم، بینی و دهان شروع می‌شود. این ترشحات پس از مدتی با بروز عفونت‌های ثانویه، غلیظ می‌شوند، به رنگ زرد در می‌آیند و بوی بدی دارند. قرمز شدن پوشش مخاطی دهان و چشم‌ها، بروز نواحی خاکستری رنگ کوچک بر روی لثه، لب و سطح بالایی زبان که به مرور توسعه پیدا می‌کنند، رنگ پریده شدن داخل دهان و ایجاد بافت مرده در آن از دیگر علائم ابتلای حیوان به این بیماری است. مبتلایان به این بیماری ۲ تا ۳ روز پس از تب کردن به اسهال دچار می‌شوند و مدفوع آن‌ها به تدریج نرم و آبکی می‌شود؛ همچنین ممکن است در این اسهال رگه‌هایی از خون و بافت‌های مرده مشاهده شود. تنفس سخت، افزایش تعداد تنفس در دقیقه، تنفس صدادار و سرفه از دیگر علائمی است که می‌توان توسط آن به ابتلای حیوان به این بیماری مشکوک شد.

انتقال بیماری طاعون تشخوارکنندگان کوچک

ویروس این بیمای از راه تماس مستقیم میان نشخوارکنندگان کوچک منتقل می‌شود؛ بنابراین چراگاه‌ها و بازارهای فروش حیوانات زنده نقش مهمی در انتقال ویروس عامل بیماری دارند. این ویروس می‌تواند به مقدار زیادی از ترشحات چشم، بینی، دهان و مدفوع دام آلوده دفع شود؛ سایر حیوانات با تنفس این ترشحات آلوده، بیمار می‌شوند.

پیشگیری و درمان

مهم‌ترین راه کنترل و پیشگیری از این بیماری، واکسیناسیون است که به صورت سالیانه توسط بخش دولتی و بخش خصوصی زیر نظر شبکه‌های دامپزشکی به‌صورت رایگان انجام می‌شود. همچنین اقدامات امنیت زیستی برای کنترل این بیماری صورت می‌گیرد.

برای طاعون نشخوارکنندگان کوچک نیز مانند سایر بیماری‌های ویروسی، درمان اختصاصی وجود ندارد؛ اما می‌توان با درمان‌های حمایتی تلفات را کاهش داد.

منبع: پرتال اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی به نقل از شبکه دامپزشکی کاشمر